آیا تا به حال از کاخ سعدآباد دیدن کرده اید؟

چکیده مطلب

تهران شهری است با تاریخی بیش از ۴ قرن، شهری که پادشاهان مختلفی از سلسله­های مختلف به خود دیده است، شهری که از شمال تا جنوبش پر است از بناهای تاریخی و بسیار دیدنی. بازدید از تهران به طور قطع بازدیدی کوتاه  مدت نمی­تواند باشد اگر بخواهید از همه­ی جاذبه­های گردشگری آن دیدن کنید. به هنگام سفر به تهران قطعا باید محلی برای اقامت پیدا کنید. یکی از گزینه ­های پیش روی شما اجاره آپارتمان مبله و یا اجاره سوئیت مبله بنا به تعداد نفرات و نوع نیاز شما است. شما می­توانید با توجه به مدت زمانی که قصد دارید در تهران بمانید و از این شهر زیبا دیدن کنید، به اجاره ماهانه آپارتمان مبله، اجاره هفتگی آپارتمان مبله و یا حتی اگر قصد دارید چند روز در تهران بمانید، اجاره روزانه آپارتمان مبله فکر کنید. یکی از بناهای تاریخی بسیار زیبا و دیدنی تهران، مجموعه کاخ سعد آباد است.

کاخ سعدآباد کجاست؟

در دره سرسبز و زیبای دربند و در کوهپایه­ های توچال، مجموعه سعدآباد با وسعت یک میلیون و صد هزار متر مربع واقع شده است. کاخ سعد آباد که بسیار بزرگ است از شمال با کوه ­های رشته کوه البرز، از شرق با گلابدره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایه است.

تاریخچه                                            

این مجموعه زیبا که در منطقه ­ای بسیار خوش آب و هوا واقع شده است، در زمان حکومت پادشاهان سلسله قاجار، محلی برای سکونت و استراحت تابستانی پادشاهان بوده است. پس از کودتای سال ۱۲۹۹ توسط رضا شاه پهلوی و روی کار آمدن او بر سلطنت، با الحاق باغ­های مختلف و افزایش وسعت، به اقامتگاه تابستانی رضا شاه تبدیل شد. در گذر زمان کاخ­هایی برای کاربردهای متفاوت در این محل احداث شد که در مجموع ۱۸ کاخ کوچک و بزرگ را شامل می­شود که در زمان سلسله قاجار و سلسله پهلوی ساخته شده­اند.

بخش ­های مختلف کاخ سعدآباد

کاخ­ های مجموعه کاخ سعد آباد از این قبیل هستند:

1. کاخ احمدشاهی که در حال مرمت است و برای بازدید عموم باز نیست.
2. کاخ شهوند که امروزه به نام کاخ موزه سبز شناخته می­شود که محل اقامت تابستانی رضا شاه بوده است.
3. کاخ سفید یا کاخ موزه ملت که محل اقامت تابستانی محمدرضا شاه بوده است.
4. کاخ اختصاصی یا موزه تاریخ طبیعی سابق که اکنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری قرار دارد.
5. کاخ اسود (سیاه) که اکنون موزه هنرهای زیبا است.

۶.کاخ شمس که موزه پوشاک سلطنتی در آن قرار دارد.

۷.کاخ اشرف که محل موزه ظروف سلطنتی است.

8. کاخ غلامرضا که موزه سلاح­های دربار است.
9. کاخ ملکه مادر که اکنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری است.
10. کاخ احمدرضا که در اختیار نهاد ریاست جمهوری قرار دارد.
11. ساختمان عبدالرضا که امور اداری سعدآباد در آن واقع است.
12. ۱۲.کاخ بهمن پهلوی (پسر غلامرضا) که مدیریت مجموعه سعدآباد در آن واقع شده است.
13. کاخ شهرام (پسر اشرف) که موزه نظامی است.
14. کاخ فریده دیبا که در اختیار نهاد ریاست جمهوری است.
15. کاخ قدیم ولیعهد رضا پهلوی که موزه مینیاتور­های استاد حسین بهزاد در آن است.
16. کاخ جدید ولیعهد رضا پهلوی یا موزه دفینه سابق که اکنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری قرار دارد.
17. کاخ فرحناز و علیرضا (فرزندان محمدرضا شاه) که موزه خط و کتابت میرعماد است.
18. کاخ لیلا که امروزه موزه مینیاتور استاد آبکار در آن قرار دارد.

علاوه بر این کاخ­ها و چند ساختمان قدیمی دیگر، تاسیسات دیگری مانند سالن­های گاوداری و مرغ­داری، گلخانه­های متفاوت، استخرهای مختلف، چشمه­سارها، زمین­های تنیس، سالن بولینگ، سینما و آمفی تئاتر روباز نیز در این مجموعه ۱۱۰ هکتاری وجود دارد.

موزه ها

برخی موزه­ ها نیز در سال­های اخیر به کاخ سعد آباد اضافه شده ­اند که شامل موزه آلبوم ­های سلطنتی و اسناد، موزه آشپزخانه سلطنتی، موزه ملت، موزه برادران امیدوار، موزه آب، موزه فرشچیان و موزه اتومبیل­های سلطنتی می­شود. آبیاری درختان سرو و سپیدار بسیار زیاد این مجموعه در آن زمان بسیار دشوار بود و حتی با استفاده از آب رودخانه دربند نیز کافی نبود و موجب تاسیس ۱۲ رشته قنات شد.

ورودی ها

کاخ سعد آباد دارای ۸ درب در مناطق مختلف تهران است. ۱. درب نظامیه که رضا شاه بیشتر از آن رفت و آمد می­کرده است. ۲. درب زعفرانیه ۳. درب خیابان دربند که محمدرضا شاه از آن استفاده می­کرده است. ۴.درب میدان دربند ۵ و ۶. دو درب در جعفرآباد ۷.درب رودخانه ۸.درب کاخ سفید.

کاخ موزه ملت

کاخ موزه ملت با ۷۰۰۰ متر زیربنا و بیش از ۶۱ بخش، بزرگترین مجموعه در کاخ سعد آباد به حساب می­آید. این کاخ در طول زمان نام­های متعددی مانند قصر شاه، کاخ اختصاصی، کاخ سفید اختصاصی و کاخ سفید داشته است. پس از انقلاب، نام این بنا به کاخ موزه ملت تغییر پیدا کرد. ساخت این بنا در سال ۱۳۱۸ هجری شمس آغاز شد و دو سال بعد در سال ۱۳۲۰ به بهره­برداری رسید و پس از ترور ناموفق محدرضا شاه در سال ۱۳۲۷، این محل به اقامتگاه دائمی وی بدل شد و تا اواسط دهه ۱۳۴۰ در آنجا سکونت داشت و پس از آن به کاخ نیاوران نقل مکان کردند و از این کاخ به عنوان کاخ تابستانی استفاده می­کردند. ملاقات­های رسمی به طور معمول در این کاخ صورت نمی­گرفت و بیشتر ملاقات­ها رسمی در کاخ مرمر و یا کاخ گلستان انجام می­پذیرفت.

در سرسرای طبقه همکف کاخ موزه ملت مجموعه­ای از سفالینه­ های ایران از ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تا صده ۷۰۰ هجری و همچنین کریستال ­هایی از دوران قاجاریه به نمایش گذاشته شده ­اند. پوشش دیوارهای این کاخ از پارچه­ های نفیس ابریشم، اطلس و تافته است. همچنین تنها باقی­مانده از مجسمه­ های شاهان پهلوی که بخشی از تندیس تمام قد رضا شاه در لباس سربازی است که در سال ۱۳۵۷ در اهواز توسط انقلابیون تخریب شد و تنها چکمه­ های آن باقی مانده است در کنار این کاخ قرار داده شده است.

کاخ موزه سبز

کاخ شهوند که اکنون کاخ موزه سبز نامیده می­شود در اصل توسط یکی از زمین­داران دوره قاجار ساخته شده است و رضا شاه در سال ۱۳۰۱ آن را خریداری کرده و کاخ تابستانی خود را بدون تخریب اصل بنا بر آن ساخته است. این کاخ یکی از زیباترین کاخ­های موجود در سراسر ایران است و انواع هنرهای ایرانی مثل آینه­ کاری، گچ­بری، حجاری، تذهیب و خاتم کاری در آن به کار رفته است. سردر و ستون­ها ورودی کاخ از مرمر خراسان ساخته شده است.

موزه خط و کتابت میرعماد

موزه خط و کتابت یکی از زیبا ترین موزه های کاخ سعد آباد است. این کاخ در گذشته محل اقامت دو فرزند محمدرضا شاه پهلوی، فرحناز و علیرضا بوده است. به نظر می­رسد که ساخت این بنا در زمان قاجار آغاز و در زمان پهلوی به پایان رسیده است. این محل، موزه هنر خوشنویسی است.

موزه برادران امیدوار

ساختمان این موزه متعلق به دوران قاجار است و کالسکه­ خانه و استراحتگاه سورچی­ ها بوده است.

موزه هنرهای زیبا

کاخ اسود که موزه هنرهای زیبا است، یکی از زیباترین بناهای مجموعه سعدآباد است و در دوره پهلوی ساخته شده است. تابلوهای نفیس نقاشی و مجسمه­ ها در این محل به نمایش گذاشته شده­اند.

موزه پوشاک سلطنتی

کاخ شمس که اکنون موزه پوشاک سلطنتی است، در زمان رضا شاه برای دخترش شمس در مساحتی حدود ۲۶۰۰ متر مربع با دو طبقه و یک زیرزمین ساخته شده است. این کاخ محل نمایش عکس و پوشاک خانواده سلطنتی است و برخی اشیاء تزئینی مربوط به محمدرضا شاه نیز در این محل به نمایش درآمده­اند.

موزه استاد فرشچیان

یکی دیگر از موزه های کاخ سعد آباد موزه استاد فرشچیان است. ساختمان این موزه، یک بنای قاجاری است و ۶۰۰ متر مربع زیربنا دارد و محل اقامت رضاشاه و همسر چهارمش بوده است. اکنون ۵۰ اثر از استاد محمود فرشچیان در آن به نمایش گذاشته شده است و دیدن آن­ها قطعا روح شما را تازه خواهد کرد.