آیا برج آزادی تهران را می شناسید؟

چکیده مطلب

در شهر تهران جاذبه­های گردشگری بسیاری وجود دارد که بازدید از همه­ی آن­ها نیازمند زمانی بیش از چند روز است. در هنگام سفر به تهران، یکی از گزینه­های پیش روی شما برای اقامت با توجه به اینکه چند نفر هستید و به چه مدت قصد دارید در تهران بمانید، اجاره آپارتمان مبله و یا اجاره سوئیت مبله می­باشد. این امکان برای شما فراهم شده است که با توجه به زمانی که نیاز دارید در تهران بمانید، به اجاره ماهانه آپارتمان مبله، اجاره هفتگی آپارتمان مبله و یا اجاره روزانه آپارتمان مبله اقدام کنید و اقامت خوبی را در تهران تجربه نمایید. یکی از محل­هایی که به هنگام سفر به تهران حتما باید در برنامه بازدید شما قرار بگیرد، برج آزادی بسیار زیبا واقع در میدان آزادی است که نه تنها نمادی از تهران است بلکه در سراسر دنیا به عنوان نمادی از ایران شناخته می­شود.

تاریخچه برج آزادی

در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی، در مسابقه­ ای که برای طراحی یک نماد معرف ایران بین معماران ایرانی برگزار شد، طرح مهندس حسین امانت که فارغ­التحصیل دانشگاه تهران بود، برنده شد و تصمیم به ساخت میدان آزادی به عنوان نمادی از ایران مدرن و نشان دروازه تمدن در قرن ۲۰، گرفته شد. ساخت بنای برج آزادی در ۱۱ آبان ۱۳۴۸ آغاز شده و در ۲۴دی ۱۳۵۰ به پایان رسید. در روز افتتاح این برج برای بار نخست از منشور کوروش کبیر که اولین نوشتار حقوق بشر در جهان است، پرده­برداری شد. این اثر که در حدود ۲۵۵۰ سال پیش به فرمان کوروش کبیر کتیبه شد اکنون در موزه بریتانیا در لندن نگه­داری می­شود. نام این بنا پس از به پیروزی رسیدن انقلاب اسلامی برای یادآوری فریادهای آزادی­خواهانه انقلابیون، از شهیاد به برج آزادی تغییر یافت.

بنای این برج

معمار این بنا با تلفیق طاق­های معماری قبل و بعد از اسلام به شکلی حیرت­آور این دو را به یک نماد مدرن و چشم­نواز تبدیل نمود. بنای برج آزادی در عصر مدرن بتن و آهن، علاوه بر دارا بودن پیشینه­ای هزاران ساله از معماری اصیل ایرانی، با تکنولوژی روز دنیا نیز هماهنگ است و به زیبایی هرچه تمام­تر در میدان آزادی می­درخشد.

نمایی از برج آزادی

زیربنای میدان آزادی در حدود ۷۸۰۰۰ متر مربع است و ارتفاع بنای آن نزدیک به ۴۵ متر است که ۵ متر آن داخل زمین است. طاق آن از زمین ۲۳ متر ارتفاع دارد و دارای ۸ بخش مجزا است. عرض پایه این بنا ۶۴ متر است و ساخت آن ۳۰ ماه زمان برده است. در ساخت برج آزادی ۲۵۰۰۰ قطعه سنگ و ۹۰۰ تن آهن به کار رفته است. محوطه میدان نیز که مساحتی برابر ۶۵۰۰۰ متر مربع دارد، به زیبایی گلکاری و باغچه­بندی شده­است.

مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی که در طبقات تحتانی برج آزادی واقع شده است از چندین بخش مختلف تشکیل شده­است و شامل موزه، کتابخانه، سالن دانستنی ها، سالن ایران شناسی، نگارخانه، سالن اجتماعات و سالن برگزاری کنسرت و کنفرانس می­شود.

موقعیت میدان آزادی در شهر

محل احداث برج آزادی یکی از مهم­ترین دروازه­های ورود و خروج به تهران است. در اطراف این میدان، پایانه­ های تاکسی و اتوبوس برای عبور و مرور به نقاط مختلف تهران و مناطق اطراف تهران ساخته شده­اند. همچنین به دلیل تقاطع چندین بزرگراه با این میدان، ترافیک عبور و مرور از این نقطه بسیار بالا است. بزرگراه­های محمدعلی جناح از ضلع شمالی، بزرگراه آیت­ الله سعیدی در ضلع جنوبی، جاده مخصوص کرج در ضلع غربی و خیابان آزادی در ضلع شرقی از اصلی­ترین معابر شهر برای ارتباط با بیرون از شهر هستند.

معماری برج 

کالبد اصلی بنا تشکیل شده است از دو جفت قوس که در صفحاتی متقاطع واقع شده­اند و حجمی به رنگ سفید با ارتفاع ۴۵ متر و در چهار طبقه ساخته شده از سنگ سفید با شیارهای آبی فیروزه­ای. تناسبات به کار رفته در ساخت بنا، مفاهیمی چون عظمت و شکوه، استحکام، زیبایی، نظم و هندسه را به بیننده القا می­کند. این برج از بخش­های مختلفی ساخته شده است که هر کدام از آن­ها نماینده بخشی از معماری و تمدن ایرانی است.

استفاده از معماری ایرانی در ساخت این برج

بادگیر یکی از اساسی­ترین بخش­های ساختمان­ها در مناطق گرمسیری ایران است. این بخش برای خنک شدن خودکار بنا تعبیه می­شود و به عنوان یک کولر آبی طبیعی عمل می­کند. این خنک­سازی با استفاده از ورود باد از منفذها و شیارها به بادگیر و خنک شدن به هنگام عبور از سامانه آبی تعبیه شده درون آن، صورت می­گیرد. در برج آزادی، در راس برج فضایی مانند بادگیر شبیه­سازی شده است و در چهار جهت طبقه آخر شیارهای عمودی مشابه دریچه­های بادگیر به چشم می­خورد که علاوه بر نمادین بودن، به خنک شدن بنا نیز کمک می­کند.

بازارهای ایرانی با ویژگی­های منحصر به فردی که دارند، در سراسر دنیا شناخته شده هستند. معمولا در محل تلاقی شریان­های بازار که به چهار سوق شناخته می­شود، یک گنبد با نورگیری چند ضلعی تعبیه شده­است و علاوه­بر نورگیر بودن، تهویه هوا نیز از آن صورت می­گیرد. زیر گذر شرقی برج آزادی، به شکلی طراحی شده است که یادآور بازارهای ایرانی است. چین و شکن­ها و نورگیر موجود در سقف، یادآور طاقبندی بازار و حوضچه وسط آن به مانند حیاط بازار است.

باغ­های سلطنتی پاسارگاد نمونه­ی اولیه باغسازی ایرانی است که از هنرهای معماری ایرانی به حساب می­آید. شکل باغ­های ایرانی به تناسب میزان آب ناحیه تغییر می­کند وبه گونه­های مختلفی دسته­بندی می­شود. با نگاهی به ساختار میدان آزادی، محوربندی و استفاده از آبنما، درخت­ها و نحوه قرارگیری برج در تقاطع دو محور اصلی میدان می­توان گفت که معمار تلاش کرده است از باغ­های ایرانی به ویژه باغ کوشک الگوبرداری کند.

چهار طاق این برج 

در گذشته که دین زرتشتی، دین رسمی کشور بوده، برای نگه­ داری از آتش که مقدس شمرده می­شد جایگاه­های مخصوصی ساخته می­شد که به آن­ها چهارطاقی گفته می­شد. در معماری برج آزادی برداشتی آزاد از چهارطاقی با چند تفاوت دیده می­شود.

نورگیرها که بخش مهمی از معماری ایرانی هستند، نام­های مختلفی دارند که یکی از آن­ها روشندان است. استفاده از روشندان در کنار عناصری مثل مقرنس علاوه بر ایجاد منظره­ای زیبا موجب می­شود نور به صورت پخش و غیرمتمرکز وارد بنا شود. در برج آزادی نیز معمار از روشندان و روزنه بهره گرفته­است.

تعریف طاق در معماری به شکل یک سقف منحنی است. در نمای شرقی غربی برج آزادی از دو طاق بیضی شکل و جناغی استفاده شده است. کاربندی به طاقسازی تزیینی گفته می­شود و باریکه طاق­های موربی است که با یکدیگر تلاقی پیدا می­کنند و مفصل­ها را ایجاد می­کنند. در کاشیکاری برج آزادی از کاشیکاری معرق و کاشیکاری پر طاووسی استفاده شده­است که با استفاده از رنگ فیروزه­ای زیبایی آن چند برابر شده­است.

بخش­های مختلف برج آزادی

برج آزادی از بخش­های مختلفی تشکیل شده­است که در ادامه به معرفی آن­ها می­پردازیم. نگارخانه اصلی ۲۱۰ متر مربع مساحت دارد و به عنوان محلی برای برگزاری نمایشگاه­ها استفاده می­شود. در نگارخانه اقوام به شکل راهرویی نیم دایره با ۸ ویترین بزرگ صنایع دستی ایران و اشیاء مردم شناسی به نمایش گذاشته شده­است. کتابخانه­ی مجموعه آزادی حدود ۲۰۰۰ کتاب ارزشمند دارد و علاوه بر آن­ها کتب دیگری در موضوعات مختلف نیز وجود دارد.

تالار کهن که ۳۴۶ متر زیربنا دارد و با ۱۵ ویترین مخصوص آثار موزه­ای و اشیای نفیس در آن به نمایش عموم درآمده­است. تالار آینه با زیربنای ۲۹۶ متر مربع در کنار تالار کهن واقع شده­است و در دوطرف آن ۱۲ غرفه قرار دارد که نمادهایی از اقتصاد و محیط زیست ایران در آن­ها نمایش داده­شده­است. تالار دانستنیها در واقع مشکل از دو سالن قرینه با طاق­های گنبدی است که ۲۸ صفحه نمایش رایانه­ای در آن برای دسترسی به بانک اطلاعاتی در خصوص وقایع انقلاب، معماری برج آزادی و ایران شناسی قرار داده­شده­است. سالن ایران­شناسی برای آشنایی با ویژگی­های اقلیمی، فرهنگی و اقتصادی استان­های مختلف ایران ساخته شده­است.