آشنایی با باغ گیاهشناسی تهران

چکیده مطلب

در اطراف شهر تهران، جاذبه­ های طبیعی زیبایی وجود دارند که لازم است برای دیدن آن­ها چند کیلومتر از تهران دور شوید و طبیعتا بازدید از این مناطق نیازمند اختصاص یک روز کامل خواهد بود. یکی از مهم­ترین نکات سفر که باید حتما از قبل برای آن برنامه ­ریزی کنید، محل اقامت شما است. ما به شما توصیه می­کنیم که با اجاره آپارتمان مبله و یا اجاره سوئیت مبله، محل اقامت خود را تهیه کنید تا بتوانید لذت بیشتری از سفر خود ببرید. شما این امکان را دارید که با توجه به مدتی که قصد سفر به تهران را دارید، به اجاره ماهانه آپارتمان مبله، اجاره هفتگی آپارتمان مبله و یا اجاره روزانه آپارتمان مبله بپردازید. به هنگام اقامت در تهران، اگر به طبیعت علاقه­مند هستید، یکی از گزینه­ های پیش روی شما، بازدید از باغ گیاهشناسی است که در اتوبان تهران-کرج واقع شده ­است.

باغ گیاهشناسی

در باغ گیاهشناسی، نمونه­ های زیادی از انواع درختان و گیاهان بومی و غیربومی نگه­داری می­شود. هدف از ایجاد این مجموعه زیبا، تحقیقات در زمینه­های مربوط به علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا کردن مردم با گیاهان و اهمیت حفاظت از آن­ها می­باشد. این باغ زیبا همچنین به عنوان محلی برای ذخیره ژنتیکی گیاهان در خطر انقراض کاربرد دارد. باغ گیاهشناسی ملی ایران که مساحتی برابر با ۱۴۵ هکتار دارد، در محدوده منطقه چیتگر و در دامنه جنوبی رشته کوه البرز واقع شده­است. برای اینکه امکان نگه­داری از برخی گونه­های گیاهی فراهم شود، در این باغ، سه کوه که نشان­ دهنده کوه ­های البرز، زاگرس و هیمالیا هستند و همچنین ۶ دریاچه، ۲ رودخانه و ۲ آبشار طراحی و ساخته شده­اند. باغ گیاهشناسی از بخش­های مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به معرفی آن­ها می­پردازیم.

رویشگاه­ های ایران

۷ رویشگاه در این دسته قرار می­گیرند که هر کدام از آن­ها از یکی از رویشگاه­های ایرانی الهام گرفته است.

رویشگاه هیرکانی

جنگل­های هیرکانی دامنه شمالی رشته کوه البرز و سواحل جنوبی دریای خزر را در برگرفته­اند. این جنگل­ها که به جنگل کهن نیز شناخته می­شوند مربوط به دوره­ی سوم زمین­شناسی هستند. رویشگاه هیرکانی باغ گیاهشناسی، در مساحتی برابر با ۷ هکتار ایجاد گردیده و برای برقراری تعادل برای گونه­های موجود در این بخش، یک دریاچه به وسعت ۸۰۰۰ متر مربع و دو رودخانه که به این دریاچه می­ریزند ایجاد شده­است. گونه­های مختلفی از درخت­ها، درختچه­ها و علف­های این زیستگاه طبیعی در این بخش کاشته­شده­است. از جمله درختان موجود در این رویشگاه، زربین و از جمله علف­های موجود، انواع گونه­های سرخس، انواع پیازها و ریزوم­ها هستند.

رویشگاه زاگرس

بخش وسیعی از رشته کوه زاگرس را جنگل­های زاگرس پوشانده­است که قدمتی برابر با ۵۵۰۰ سال دارد. رویشگاه زاگرس باغ گیاهشناسی مساحتی برابر با ۳ هکتار دارد، سه تپه مصنوعی در آن ایجاد گشته و هر سه نوع گونه بلوط مربوط به جنگل­های زاگرس علاوه بر گونه­هایی از بادام، پسته، زالزالک، گلابی، سماق و ارغوان در آن کاشته­شده­است.

رویشگاه البرز جنوبی

البرز جنوبی در واقع دامنه جنوبی رشته کوه البرز است و گونه­های گیاهی بسیار زیادی در آن وجود دارد. برای ایجاد این رویشگاه، تپه ماهور، دره، چشمه و رود، آبشار و آبگیر و صخره­های طبیعی ایجاد شده­است. بیشترین گونه گیاهی موجود در این رویشگاه، درختان ارس می­باشد و علاوه بر آن، نمونه­های از گونه­های توس، بادام، بنه، زالزالک، گلابی وحشی، سماق، زربین و بید نیز در این رویشگاه دیده می­شود.

رویشگاه ایرانی تورانی

رویشگاه ایرانی تورانی بخش عمده­ی طبیعت ایران را شامل می­شود که به دو بخش کوهستانی و دشتی بر اساس ارتفاع تقسیم­بندی می­شود. ارتفاع بخش دشتی در حدود ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ متر می­باشد. بسیاری از متاطق کویری، بیابانی، شوره­زار و تپه­های شنی مرکز ایران در منطقه دشتی ایرانی تورانی قرار دارند. برای ایجاد محیط مناسب برای گونه­های این منطقه، یک دریاچه نمک و تپه­های شنی در این بخش ساخته­شده­است. گونه­های گیاهی موجود در این منطقه شامل درمنه دشتی، گون، قیچ و پرند می­شود.

گلخانه جنوب ایران

برای ایجاد رویشگاه جنوب ایران، یک گلخانه در ضلع جنوبی میدان مرکزی باغ گیاهشناسی در نظر گرفته­شده­است و برخی گونه­ های مربوط به مناطق جنوبی در آن کاشته­شده­است.

باغ پیازهای ایرانی

مساحت باغ پیازهای ایرانی برابر با ۲۱۱۰ متر مربع است و در آن بسیاری از گونه­های گیاهان پیازی که بسیار زیبا هستند و در باغبانی توجه زیادی به آن­ها می­شود، بر اساس تنوع رویشگاه، میزان بارندگی و جهت تابش نور کاشته شده­اند.

باغ میوه­ های بومی باغ گیاهشناسی

باغ میوه­های بومی در مساحتی برابر با ۵/۴ هکتار ساخته­شده­است و ۳۴۶ گونه از میوه­های ایرانی از جمله انگور، انجیر، ازگیل، انار، به، پسته، توت، زالزالک، زیتون، سنجد، گردو، فندق و عناب در این باغ کاشته شده و از آن­ها نگه­داری می­شود.

رویشگاه­ های جهان

۶ رویشگاه در این دسته واقع شده­اند که از رویشگاه­ های بخش­های مختلفی از جهان الهام گرفته­اند.

رویشگاه اروپا

رویشگاه اروپا با مساحت ۲/۴ هکتار، از دو بخش اروپای ۱ و اروپای مشاهیر تشکیل شده­است. در ورودی این بخش یک کوشک به سبک معماری کلاسیک یونان واقع شده­است. بخش اروپای ۱ باغی است با تعدادی درخت و درختچه، ۱۰ تپه گنبدی شکل و پوشش گیاهی علفی دائمی و فصلی. اروپای مشاهیر، یک گذرگاه است که در دو طرف آن گونه­های مختلف درخت و درختچه اروپایی کاشته­شده­است و در خود گذرگاه پنج مجسمه از مشهورترین گیاهشناسان اروپایی قرار دارد.

چمنزارهای آمریکا

وسعت این بخش برابر با ۴/۱ هکتار است و مجموعه­ای از درخت­ها و درختچه­ های بومی آمریکا که با شرایط آب و هوایی تهران سازگاری داشته­اند در ان کاشته­شده­است. با توجه به اینکه گیاهان کاشته شده در این بخش در فصل­ های مختلفی از سال گلدهی می­کنند، منظره­ی این بخش در ماه ­های مختلف متفاوت است.

رویشگاه قفقاز

رویشگاه قفقاز باغ گیاهشناسی مساحتی برابر با ۳ هکتار دارد و گونه­های مختلفی از درختان و درختچه ­های منطقه قفقاز از جمله گونه­ هایی از افرا و درختان بارانک در آن دیده می­شود.

رویشگاه هیمالیا

مساحت رویشگاه هیمالیا در باغ گیاهشناسی، برابر با ۳ هکتار است و در این بخش سه تپه طراحی شده­است و با قرار دادن تخته سنگ­هایی تلاش شده­است شرایطی مشابه شرایط کوه هیمالیا فراهم شود. برخی گونه­های گیاهی این منطقه که با آب و هوای تهران سازگاری داشته­اند مانند سدر دئودار، کاج کاشفی و صنوبر در این بخش به چشم می­خورند.

رویشگاه چین و ژاپن

رویشگاه چین و ژاپن با الهام از سبک باغسازی این دو کشور در مساحتی برابر با ۲/۳ هکتار ایجاد شده­است. در این بخش یک دریاچه وجود دارد و گونه­هایی از درختان سوزنی برگ و همیشه سبز در آن کاشته­ شده ­است.

کلکسیون­ ها و باغ­ های موضوعی

کلکسیون­ها و باغ­های موضوعی شامل ۸ بخش است: قطعات آموزشی و نمایشی، باغ سیستماتیک، باغ گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، جنگل و گردشگاه، باغ صخره­ای و گیاهان زینتی، میدان مرکزی باغ رز و چهار باغ ایرانی و پهن برگان همیشه سبز.

باغ سیستماتیک

این باغ با هدف آموزش علم گیاهشناسی برای دانشجویان رشته­های علوم گیاهی و کشاورزی در مساحت ۵/۸ هکتار ساخته ­شده­ است و گیاهان بر اساس طبقه­بندی علمی در آن کاشته شده ­اند.

 

باغ گیاهان دارویی و صنعتی

باغ گیاهان دارویی نیز  با مساحت ۵ هکتار به منظور انجام فعالیت­های تحقیقاتی در باب گیاهانی که کاربرد دارویی دارند ساخته­شده­است و در آن گونه­های مختلفی از گیاهان دارویی ایرانی و خارجی وجود دارد.

جنگل و گردشگاه

در شمال باغ گیاهشناسی در مساحتی برابر با ۲۵ هکتار برای ایجاد فضای مناسب–حفاظت از جریان باد و ایجاد رطوبت مناسب- برای دیگر بخش­های باغ، جنگل­کاری انجام شده­است. این بخش مجموعه آلاچیق­هایی دارد که برای بازدیدکنندگان محیط مناسبی جهت استراحت می­باشد.

باغ صخره­ای و گیاهان زینتی باغ گیاهشناسی

این بخش با مساحت ۷ هکتار، از قدیمی­ترین بخش­های باغ گیاهشناسی است و به سه بخش باغ صخره­ای، آبشار و نمایشی تقسیم شده­است و درختان مدیترانه­ای در آن به چشم می­خورند. در این بخش یک برکه، یک دریاچه و یک آبشار با ارتفاع ۸ متر قرار دارد.

میدان مرکزی، باغ رز و چهار باغ ایرانی

در مرکز باغ گیاهشناسی، این بخش با مساحت ۵/۷ هکتار شامل باغ رز در مرکز با بیش از ۸۰ نوع رز و ۱۸ باغچه در اطراف آن که گل­های فصلی در آن­ها کاشته می­شود، قرار دارد.